Ospa kotów

Wirus ospy – Pokswirus, cechuje się dużą odpornością na warunki środowiskowe. Niestraszna mu susza – potrafi przetrwać kilka lat w skrajnie niekorzystnym otoczeniu. Dzięki tym zdolnościom z łatwością stawia opór czynnikom atmosferycznym i bez problemu utrzymuje się w środowisku.

Rezerwuarem wirusa są dziko żyjące gryzonie. Zwierzęta te zwykle nie zdradzają żadnych symptomów zakażenia – są bezobjawowymi nosicielami zarazka. Wirus w ich organizmach namnaża się i czeka na okazję, aby móc zaatakować miałczącego czworonoga. Okazja natrafia się, gdy kot wyruszy na łowy i upoluje gryzonia będącego nosicielem Pokswirusa.

Zmiany ospowe na ciele kota przeważnie pojawiają się w miejscach zranień zadanych przez zaatakowanego gryzonia, tj. na skórze łap, głowy i szyi. Wykwity najczęściej mają postać nieswędzących, okrągłych, strupiejących grudek, płytek lub guzków ustępujących samoistnie po 5 - 10 dniach. W przypadku nadkażeń bakteryjnych pojawia się silny świąd, a zmiany ulegają owrzodzeniu lub zropieniu oraz rozognieniu i rozprzestrzenieniu na większą powierzchnię ciała. U 1/5 zakażonych kotów schorzenie przebiega gwałtownie z objawami ogólnymi, tj. gorączką, brakiem apetytu, sennością, wymiotami, biegunką, zapalaniem spojówek, górnych dróg oddechowych oraz płuc. Gwałtowny przebieg ospy zwykle związany jest z niskim poziomem odporności zainfekowanego kota. Deficyt odporności może wynikać z niedożywienia, przewlekłego stresu lub z jednoczesnego zakażenia wirusem ospy i immunosupresyjnymi wirusami niedoboru immunologicznego (FIV) lub białaczki (FeLV).

Leczenie kotów, u których wystąpiły objawy ospy, ogranicza się do terapii wspomagającej – osłonowego podawania antybiotyków zapobiegających rozwojowi nadkażeń bakteryjnych. Swoiste leczenie – nacelowane na zwalczenie Pokswirusa, nie zostało opracowane. Istotną rolę, jak w we wszystkich infekcjach wirusowych, odgrywa odporność chorego czworonoga. Dobrze odżywione, silne i wypoczęte zwierzaki łagodnie przechorowują ospę i wracają do zdrowia w przeciągu kilku tygodni.

Podczas opieki nad chorym czworonogiem należy pamiętać o zachowaniu zasad higieny (używanie rękawiczek jednorazowych, częsta dezynfekcja dłoni), gdyż Pokswirus może przenosić się na ludzi i powodować u nich miejscowe zmiany skórne. Szczególnie narażone na infekcje są osoby starsze, dzieci oraz rekonwalescenci.

Wirus ospy kociej sporadycznie przenosi się bezpośrednio z kota na kota. Jeśli nawet dojdzie do takiej transmisji, to powstające zakażenie ma łagodną postać podkliniczną – bez objawów chorobowych. Jak wcześniej zostało wspomniane, głównym źródłem infekcji są wolno żyjące gryzonie, dlatego uniemożliwienie kotu samowolnych wędrówek po łąkach, parkach i piwnicach, gdzie nietrudno o upolowanie jakiegoś gryzonia, odgrywa zasadniczą rolę w profilaktyce ospy.

bk