Progesteron

Progesteron jest hormonem płciowym odpowiedzialnym m.in. za utrzymanie ciąży oraz za wzrost gruczołu sutkowego i przygotowanie go do wytwarzania mleka. Rola tego hormonu jest niezastąpiona w trakcie ciąży. Lecz poza tym okresem jego nadmiar bywa szkodliwy - może doprowadzać do nadmiernego rozrostu gruczołów sutkowych. Najczęściej dzieje się tak kilka tygodni po rui u młodych kotek, które nie zaszły w ciąże. Pojawiający się rozrost swoim zasięgiem może obejmować jeden lub większą liczbę pakietów gruczołu. Konsystencja zmiany zazwyczaj jest tęga, spoista. Mimo, że rozrost może osiągać spore rozmiary nie powoduje bolesności, a ogólny stan zdrowia kotki nie ulega pogorszeniu.

Podobne rozrosty gruczołu mlekowego mogą pojawiać się u samic leczonych pochodnymi progesteronu – progestagenami, np. octanem megestrolu czy octanem megroksyprogesteronu. Substancje te także wchodzą w skład preparatów antykoncepcyjnych podawanych kotkom. Dlatego samice, u których stosowana była antykoncepcja również mogą miewać problemy z patologicznym rozrostem listwy mlecznej.

Nienowotworowe, zależne od progesteronu rozrosty gruczołu mlekowego oglądane gołym okiem nie różnią się od nowotworowych zmian listwy mlecznej. Czynnikiem pomocnym we wstępnym różnicowaniu rozrostu nowotworowego od nienowotworowego jest wiek samicy. U młodych samic, tj. do 6 roku życia, częściej występują zmiany nienowotworowe, natomiast u kotek starszych – nowotworowe. W celu dokładnego zdiagnozowania różnicowego rozrostów przeprowadzane jest badanie histopatologiczne wycinka pobranego ze zmiany.

Nienowotworowe rozrost nie wymagają leczenia chirurgicznego. Po obniżeniu stężenia progesteronu lub po zaprzestaniu podawania kotce antykoncepcji zmiany ulegają regresji. Jednak rozrosty wykazują tendencję do wznowy. Czynnikiem ponownie pobudzającym je do rozrostu jest wzrost progesteronu w kolejnej rui lub po ponownym rozpoczęciu antykoncepcyjnej kuracji hormonalnej. Dlatego zaleca się, aby wszystkie kotki nieprzeznaczone do rozrodu były poddawane zabiegowi sterylizacji. Zabieg ten nie tylko niweluje ryzyko wystąpienia nienowotworowych rozrostów listwy mlecznej, a także znacząco ogranicza ryzyko rozwoju nowotworów sutka oraz przyczynia się do zmniejszenia populacji niechcianych kociąt.

bk