Objawami zbliżającego się napadu, są: zwolnienie oddechów oraz akcji serca; ciężkie, nieregularne oddychanie; zaburzenia świadomości; bladość błon śluzowych oraz zwiotczenie mięśni. Czworonogowi będącemu w takim stanie należy, jak najszybciej, udzielić pierwszej pomocy.

W pierwszej kolejności powinno się ocenić czy zwierzę oddycha oraz, czy jego serce pracuje. Czynność oddechową najłatwiej sprawdzić, obserwując pracę brzucha, który wraz z każdym oddechem, napina się. Prawidłowa liczba oddechów, w ciągu minuty, wynosi od 20 do 24. Akcję serca sprawdzić można, przykładając płasko ułożoną dłoń do klatki piersiowej w okolicy lewego łokcia - technika ta sprawdza się jedynie u zwierzą o drobnej budowie ciała. Nadmiernie otłuszczona tkanka podskórna oraz szeroka klatka piersiowa tłumią uderzenia serca, przez co są one słabo wyczuwalne. Gdy stwierdzimy, że zwierzę oddycha, należy położyć je na brzuchu, w chłodnym, dobrze przewietrzanym miejscu. Najbezpieczniej, aby leżało na ziemi, w pozycji z wyciągnięta głową do przodu, szyja musi być wyprostowana (powietrze wówczas ma ułatwiony dostęp do płuc). Na jego głowę a nawet na całe ciało można położyć wilgotny ręcznik. W takiej pozycji, po kilku chwilach, powinno dojść do przytomności.

Wdrożenie resuscytacji krążeniowo - oddechowej jest konieczne, gdy doszło do zatrzymania akcji serca i oddechów. Resuscytacja, mimo dobrego jej przeprowadzenia, jest skuteczna w około 25%. Czynnością wykonywaną pierwszorzędnie jest udrożnienie dróg oddechowych i przywrócenie wentylacji płuc. Bez użycia rurki intubacyjnej, worka oddechowego lub komory tlenowej jest ona mało efektywna. Próba wdmuchiwania powietrza „usta-usta” zazwyczaj nie skutkuje. Masaż serca przeprowadza się, u kotów i małych psów, używając jednej ręki. Kciuk kładziemy po jednej stronie klatki piersiowej, pozostałe palce po drugiej. Psy duże, o wadze powyżej 15kg, układa się na grzbiecie, klatkę piersiową uciska oburącz ponad 1/3 tylną mostka. Liczba uciśnięć waha się pomiędzy 80 -120 / min., w zależności od wielkości zwierzęcia (im większe – tym mniej uciśnięć). Co 15 uciśnięć wykonujemy 2 wdechy.

Gdy akcja serca zostanie przywrócona, należy jak najszybciej przewieźć zwierzę do lekarza weterynarii, w celu dokładnego zbadania i podania leków wspomagających pracę układu krążenia oraz stabilizujących rytm serca.

bk