Jednym z narządów organizmu kota, który budzi zachwyt i podziw, jest skóra pokryta okrywą włosową. Sierść kota jest często wykorzystywana w kampaniach marketingowo-reklamowych największych firm związanych z zoologią. Pięknie lśniące, przyjemne w dotyku i nienagannie ułożone włosy tworzą subtelną wizualizację mieniącego się czworonoga. Ale reklama rządzi się swoimi prawami. Zawsze lekko zniekształca rzeczywistość. Pokazuje co prawda drogę, którą warto podążać, lecz nie widzimy poszczególnych etapów przyczyniających się do uzyskania pożądanego efektu. Co nim jest? Błyszcząca sierść miauczącego czworonoga, którą pomaga nam uzyskać odpowiednio dobrany szampon.

Wypadanie włosów

U zdrowego, dobrze odżywionego kota normalnym zjawiskiem jest wypadanie części włosów, które są w fazie spoczynku. U kota między normalnymi włosami występują również włosy czuciowe. Można je na przykład zlokalizować nad oczami i powierzchni dłoniowej przednich łap. Gruczoły łojowe przylegające do mieszków włosowych produkują warstwę lipidową, pokrywającą naskórek i włosy. W tej warstwie znajdują się również komórki, które biorą udział w mechanizmie obronnym organizmu i chronią skórę kota przed zakażeniami przez chorobotwórcze drobnoustroje. Koty wylizując się, rozprowadzają po całej powierzchni skóry wydzielinę lipidową produkowaną przez gruczoły łojowe oraz usuwają wypadłe, martwe włosy (w dużej części je połykając). Połknięte włosy tworzą w żołądku pilobazoary (kuleczki z włosów), które następnie są wydalane przez układ pokarmowy (np. poprzez wymioty). W przypadku kotów krótkowłosych nie ma z tym problemów, natomiast u kotów długowłosych zbyt duża ilość połkniętych włosów może powodować zatkanie jelit i zaparcia lub też zbyt częste wymioty. Dlatego większość kotów o obfitej okrywie włosowej wymaga zabiegów pielęgnacyjnych, takich jak systematyczne szczotkowanie i kąpiele.

Szczotkowanie i kąpiel

Aby uniknąć tworzenia się kołtunów i filcowania sierści, szczotkowanie i kąpiel kota są niezbędne. Szczotkowanie pomaga usunąć martwe włosy, a poprzez masaż skóry pobudza je do wzrostu. Tu lekarze weterynarii i hodowcy są zgodni: jest to czynność jak najbardziej wskazana przy pielęgnacji sierści. Co do przeprowadzania kąpieli przy użyciu szamponów zdania są podzielone. Dermatolodzy weterynaryjni są zdania, że skóra pokryta warstwą lipidową nie powinna być poddawana działaniu żadnych szamponów, aby nie utraciła swoich właściwości obronnych. Poza tym warstwa tłuszczu chroni ją także przed wysychaniem. Najlepiej byłoby ją tylko szczotkować, a jeżeli kąpać, to tylko w wodzie. W przypadku, gdy jednak mamy do czynienia z chorobą skóry, bardzo często używane są szampony lecznicze. Dzięki nim rozpuszczone w nich aktywne składniki lecznicze efektywnie działają na wszystkie chorobowo zmienione miejsca. Hodowcy jednak nie wyobrażają sobie, aby nie kąpać kotów w celach kosmetycznych. Obecnie na rynku dostępna jest szeroka gama szamponów o różnych właściwościach.

Kąpać kota czy nie kąpać?

Jeżeli kot jest brudny, wydziela niemiłą woń, możemy go wykąpać, używając szamponu dla kota. Lecz gdy sierść jest czysta, raczej nie powinniśmy przeprowadzać profilaktycznych kąpieli. Ze względu na inne właściwości skóry kota (naskórek jest wielokrotnie cieńszy niż u człowieka, a pH waha się od 7-10), szampony dla ludzi nie nadają się dla kotów. Przed poddaniem kota kąpieli należy jego sierść rozczesać i usunąć kołtuny. Do tego celu mogą służyć suche szampony lub pudry czy też spraye rozplatające. Skołtunione miejsca obficie posypujemy suchym szamponem i rozczesujemy grzebieniem lub szczotką. Podczas kąpieli należy uważać, by piana nie dostała się do oczu lub uszu zwierzęcia. Aby temu zapobiec, można zabezpieczyć uszy kulkami z waty, trzeba pamiętać, by je potem wyjąć. Po rozczesaniu włosa spłukujemy kota ciepłą wodą, używając do tego dzbanka (koty źle reagują na prysznic) i nanosimy rozrobiony z wodą szampon, następnie delikatnie masujemy. Po kilku minutach niezbędnego oddziaływania spłukujemy pianę, polewając kota wodą z dzbanka lub używając gąbki. Za pomocą ręcznika frotté wycieramy mokrą sierść, następnie suszymy włosy suszarką, cały czas je rozczesując. Po tym zabiegu można spryskać wysuszony włos olejkiem zapobiegającym kołtunieniu. Jeśli sierść kota długowłosego, np. persa, ulegnie sfilcowaniu, jedynym wyjściem jest wystrzyżenie tych zmienionych miejsc. Czynność tę należy jednak powierzyć doświadczonemu fachowcowi, gdyż bardzo łatwo zranić delikatną skórę kota.

Dobór właściwego szamponu

Przede wszystkim używamy szamponów dla kotów sprawdzonych firm. Jeżeli skóra i sierść kota są zdrowe, wybieramy normalny szampon, może być z dodatkiem protein, dostosowany do barwy i rodzaju okrywy włosowej. Jeśli kot jest kąpany często, decydujemy się na szampony wysokiej klasy, renomowanych firm przystosowane do intensywnej kąpieli. Chodzi o to, aby jak najszybciej uległa odtworzeniu naturalna powłoka tłuszczowa skóry, czyli użyte detergenty muszą być w tym wypadku bardzo delikatne. Nie stosujemy szamponów z selenem i dziegciem. A co oferuje rynek? Są to m.in.:

• szampony przeciwpchelne,

• szampony nawilżające,

• szampony przeciwświądowe,

• szampony na zniszczoną i łamliwą sierść.

Na rynku dostępnych jest wiele różnorodnych szamponów dla kotów o coraz to bardziej skomplikowanym składzie substancji czynnych. Nie sposób omówić tu wszystkie. Używając jednak szamponu dla kota, należy to czynić w konkretnym celu leczniczym (po konsultacji weterynaryjnej) lub kosmetycznym. Jako lekarz weterynarii przestrzegam jednak przed zbyt częstymi kąpielami.

Mieczysław Dyś, www.rynekzoologiczny.pl 

Jakie szampony można kupić na rynku - czytaj na www.rynekzoologiczny.pl